Leptin Hormonu İle Koroner Arter Hastalığı Ve bazı Risk Faktörleri Arasındaki İlişki
Veli Gökçe*, Yücel Uzun*, Ahmet Akgül**, Mustafa Özcan Soylu***, Ahmet Duran Demİr***, Özcan Özdemİr*, Gönül Koç****, Serdar Güler****, Emine Kütük*****
* Dr., Türkiye Yüksek İhtisas Hastanesi Kardiyoloji Kliniği,
** Dr., Türkiye Yüksek İhtisas Hastanesi KVC Kliniği,
*** Uzm.Dr., Türkiye Yüksek İhtisas Hastanesi Kardiyoloji Kliniği,
**** Uzm.Dr., Ankara Hastanesi Endokrinoloji Kliniği,
***** Doç.Dr., Türkiye Yüksek İhtisas Hastanesi Kardiyoloji Kliniği, ANKARA
--------------------------------------------------------------------------------
Bu çalışma ile vücut enerji dengesi düzenleyicisi olan ve obezite patogenezinde rol oynadığı düşünülen , obezite gen (Ob Gen) ürünü leptin ile koroner arter hastalığı (KAH) ve risk faktörleri arasındaki ilişki araştırıldı. Çalışmaya, 1998 yılı içinde Ankara Yüksek İhtisas Hastanesi Kardiyoloji Kliniğine, KAH öntanısı ile yatırılan 121'i erkek ( yaş ortalaması = 54,8 ±11) ve 44'ü kadın (yaş ortalaması = 55,9 ±11), ardışık 165 hasta alındı. Leptin düzeyleri erkeklerde 7,45 ± 7,1 mgr/L, kadınlarda 19,95±16,4 mgr/L olarak saptandı (p< 0.001). Daha önce leptin ile yapılan çalışmalarda, kadınlardaki leptin düzeyi yüksekliği nedeninin, vücut yağ oranlarının erkeklerden daha fazla olmasından kaynaklanabileceği belirtilmiştir. Ancak, kadınlardaki farklı olan vücut kitle indeksi ve vücut yağ yüzdesi düzeltilmesi yapıldıktan sonra da kadınlardaki leptin düzeyi erkeklere göre 1.5-2 kat daha yüksek saptandı (p < 0.05). Hastaların yapılan koroner angiografilerinde erkeklerin 94'ünde (%77,7), kadınların 22'sinde (%52,4) KAH saptandı. Vücut kitle indeksi ile vücut yağ yüzdesi (r=0.77, p<0.001), bel-kalça oranı (r=0,34, p< 0.001), Trigliserid düzeyi (r=0,21,p< 0.05) ve leptin (r=0,52, p<0.001) arasında pozitif ilişki saptandı. Vücut yağ yüzdesi ile, trigliserid düzeyi (r=0,18, p< 0.05), BKO (r=0,32, p< 0.001) ve leptin (r=0,45, p<0.001) arasında pozitif ilişki mevcuttu. BKO ile leptin (r=0,22, p<0.05) ve fibrinojen (r=0,20, p< 0.05) arasında pozitif ilişki saptandı. Leptin ve fibrinojen arasında ise negatif ilişki saptandı (r=-0,23, p< 0.05). Leptin ile koroner arter hastalığı ve lipid parametreleri arasında ilişki saptanmadı. Ancak sigara içenlerde içmeyenlere göre leptin seviyesi ve vücut yağ yüzdesi daha düşük saptandı (p<0.01). Sonuç olarak; enerji metabolizmasının düzenleyicisi ve obezite gen ürünü olan leptin ile KAH ve lipid parametreleri arasındaki herhangi bir ilişki tespit edilemezken, leptin ile sigara ve fibrinojen arasında negatif ilişki , obezite göstergesi olan vücut yağ yüzdesi ve vücut kitle indeksi ile pozitif ilişki saptandı.